Στα γαλήνια νερά της καθρεφτίζονται οι περήφανες βουνοκορφές των Θεσσαλικών Αγράφων και τα έλατα γλιστρούν ως τις όχθες της. Αναμφίβολα, η Λίμνη Πλαστήρα ανήκει στα μέρη εκείνα που σε κάνουν να αναθεωρήσεις λογικές, αξίες και πορεία. Σε τούτο τα ταξίδι θα ξαναγίνουμε παιδιά κάνοντας ήπιες δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού και θα απολαύσουμε πεντανόστιμες παραδοσιακές συνταγές. Αξίζει να το ζήσουμε!
Κείμενο – Φωτογραφίες: Ιωάννα Παραβάλου(Φιλική συμμετοχή)
Εκεί ψηλά, στην «καρδιά» των Θεσσαλικών Αγράφων στο Νομό Καρδίτσας ξεδιπλώνει τη γαλήνια ομορφιά της η μαγευτική Λίμνη Πλαστήρα, που στα νερά της καθρεφτίζονται φιλάρεσκα οι περήφανες βουνοκορφές. Κάθε εποχή του χρόνου ζωγραφίζει με τα δικά της χρώματα τον ονειρεμένο αυτόν τόπο που σε κερδίζει όσο τον ανακαλύπτεις. Ιδανικός προορισμός για μια απόδραση χαλάρωσης και αναζωογόνησης, με φανταστικές διαδρομές στον περιμετρικό δρόμο γύρω από τη λίμνη, απολαμβάνοντας υπέροχη θέα!
Οι πιο εναλλακτικοί θα ασχοληθούν με κανό, καγιάκ και υδροποδήλατα στα νερά της, με ποδήλατο και ιππασία στις όχθες της. Ενδιαφέρουσες είναι και οι πεζοπορικές διαδρομές σε κατάφυτα δάση στις πλαγιές των Αγράφων. Γύρω από τη λίμνη υπάρχουν γραφικά χωριά που αξίζει να ανακαλύψουμε, όπως η Φυλακτή, η Νεράιδα, το Νεοχώρι, ο Μπελοκομίτης, το Λαμπερό…
Η δημιουργία της λίμνης
Η Λίμνη Πλαστήρα δεν βρισκόταν από πάντα εδώ. Στη θέση της κυλούσε, από την αρχαιότητα, τα ατίθασα νερά του ο ποταμός Μέγδοβας ή Ταυρωπός, που φιδογυρίζοντας κυλούσε νότια για να συναντηθεί με τον Αχελώο και να συνεχίσουν αντάμα το υδάτινο ταξίδι τους ως τη θάλασσα… Η περιοχή αυτή ονομαζόταν «Νεβρόπολη», πιθανότατα από τα πολλά ελάφια που υπήρχαν εδώ (νεβρός είναι το νεογνό του ελαφιού). Γύρω στο 1925 ο στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας συνέλαβε την ιδέα για την κατασκευή ενός φράγματος που θα έδινε λύση στο πρόβλημα της άρδευσης του θεσσαλικού κάμπου, της ύδρευσης της Καρδίτσας και της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Το όραμά του, ωστόσο, αποπερατώθηκε μόλις το 1959. Στο νοτιότερο σημείο της λίμνης χτίστηκε υδροηλεκτρικό φράγμα ύψους 80 μ. Τα επόμενα χρόνια ασφαλτοστρώθηκε ο περιμετρικός δρόμος της λίμνης (58 χλμ.), χτίστηκαν πολυτελή ξενοδοχεία, ταβέρνες και καφέ-μπαρ, για να εξυπηρετήσουν τους πολυάριθμους ταξιδευτές.
Διαδρομές με ωραία θέα!
Η περιήγησή μας ξεκινά με σκοπό να κυκλώσουμε τη Λίμνη Πλαστήρα. Περνάμε τη διασταύρωση για Κερασιά, διασχίζουμε το δρόμο έξω από το Κρυονέρι και κατευθυνόμαστε προς την Πεζούλα. Από εδώ ξεκινά το πιο αξιοποιημένο κομμάτι της λίμνης, καθώς τα χωριά Καλύβια Φυλακτής, Πεζούλα, Καλύβια Πεζούλας και Νεοχώρι είναι τα πιο τουριστικά.
Από τα Καλύβια Φυλακτής ο δρόμος ανηφορίζει ανάμεσα στα έλατα για το χωριό Φυλακτή, σε υψόμετρο 1.000 μ. Κατηφορίζουμε πάλι στον κεντρικό δρόμο στα Καλύβια Πεζούλας. Ένας κάθετος δρόμος προς τη λίμνη οδηγεί στην Πλαζ Πεζούλας, που συγκεντρώνει κόσμο για δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού. Αξίζει, ωστόσο, να ανηφορίσουμε ως το χωριό Νεράιδα, ανάμεσα στα έλατα, για να απολαύσουμε τη θέα!
Επιστροφή στον κεντρικό δρόμο και συνεχίζουμε για Νεοχώρι. Πλησιάζοντας στον οικισμό, θα στρίψουμε αριστερά για το Βοτανικό Κήπο, για να γνωρίσουμε τα είδη χλωρίδας της περιοχής. Ανηφορίζουμε στις γειτονιές του Νεοχωρίου, που απολαμβάνουν πανοραμική θέα. Το παλιό πέτρινο δημοτικό σχολείο έχει μεταμορφωθεί σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Νεοχωρίου. Φεύγοντας, θα σταματήσουμε στο ξύλινο κιόσκι πάνω στο δρόμο, για να απολαύσουμε ανεμπόδιστη θέα προς τη Λίμνη Πλαστήρα. Ακολουθώντας μια μαγευτική διαδρομή, θα περάσουμε από το χωριό Μπελοκομίτης και μετά θα δούμε διασταύρωση για τη Μονή Παναγιάς Πελεκητής.
Περνώντας το Φράγμα…
Λίγο πριν το Φράγμα βλέπουμε ταμπέλες για «Παρατηρητήριο». Στρίβουμε δεξιά και φθάνουμε σε 3 χλμ. Εδώ θα απολαύσουμε μοναδική πανοραμική θέα στη Λίμνη Πλαστήρα (προσοχή στο δρόμο!).
Επιστροφή στον κεντρικό δρόμο και σύντομα φθάνουμε στο Φράγμα. Εδώ θα βρούμε μικροπωλητές με αρωματικά βότανα, γλυκά του κουταλιού, χαλβά Φαρσάλων, μέλι Αγράφων και χειροποίητα ζυμαρικά.
Τώρα αρχίζει η αντίστροφη πορεία για το γύρο της λίμνης. Θα περάσουμε από Μούχα, Καστανιά και Ανθηρό Καροπλεσίου. Συνεχίζουμε για το χωριό Λαμπερό, χτισμένο σε κατάφυτες βουνοπλαγιές. Κοντά βρίσκεται και η Μονή Πέτρας, σε απόσταση 5 χλμ. κι ακολουθεί το χωριό Καταφύγιο. Συνεχίζοντας στον κεντρικό δρόμο θα συναντήσουμε την Πλαζ Λαμπερού με ταβέρνα δίπλα στο νερό. Επιβάλλεται μια στάση στην επιβλητική Μονή Κορώνης, χτισμένη με φρουριακή μορφή. Περνώντας από το Μοσχάτο, κατευθυνόμαστε στο χωριό Μεσενικόλας, όπου καλλιεργείται ένα βαθυκόκκινο κρασί, η ονομαστή ποικιλία «Μεσενικόλας». Εδώ βρίσκεται και το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου, που θα μας μυήσει στην τέχνη του κρασιού και του τσίπουρου. (Επισκέψιμο κατόπιν συνεννοήσεως: κ. Αναστάσιος Καλλιάς, τηλ.: 6977 441787).
Ακολουθεί το Μορφοβούνι, όπου θα επισκεφθούμε το Βιοαγρόκτημα Νάνου (τηλ.: 6934 426201, 210-5025833), για να αγοράσουμε ντόπιο μέλι, αρωματική ρίγανη και κεραλοιφές.
Αλλαγή πορείας…
Φθάνουμε ξανά στο χωριό Κερασιά, από όπου ξεκινήσαμε το γύρο της λίμνης και ακολουθούμε τώρα διαδρομή προς Μουζάκι. Θα περάσουμε από το Ανθοχώρι και θα κάνουμε μια στάση οπωσδήποτε στο σημείο με τον αναπαλαιωμένο πέτρινο νερόμυλο. Ανεβαίνοντας στο ξύλινο γεφυράκι θα θαυμάσουμε το παραμυθένιο τοπίο με το ποτάμι να διασχίζει το φαράγγι με τα κρυστάλλινα νερά του… Από εδώ ξεκινά κι ένα πεζοπορικό μονοπάτι πλάι στον ποταμό Ανθοχωρίτη, που σχηματίζει καταρράκτες σε κάποια σημεία του. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η «Καμάρα» (τοξωτό γεφύρι) που συνδέει το μονοπάτι Νεβρόπολης – Αργιθέας.
Επόμενη στάση μας, η κατάφυτη Κρυοπηγή, όπου θα επισκεφθούμε το Θεσσαλικό Ζωολογικό Πάρκο. Συνεχίζουμε την πορεία μας και φθάνουμε σε μια διασταύρωση που οδηγεί δεξιά προς Μουζάκι και αριστερά προς Κεραμαριό Δρακότρυπας και Αργιθέα.
Στο ζωντανό Μουζάκι…
Χτισμένο σε υψόμετρο 180 μ., στις παρυφές του Ίταμου (παρακλάδι του Κόζιακα), το Μουζάκι αποτελεί έδρα του ομώνυμου Δήμου. Απέχει 28 χλμ. από την Καρδίτσα. Ο ποταμός Πάμισος κυλάει δίπλα του. Κάθε Σάββατο πρωί, η Δημοτική Αγορά του πλημμυρίζει από κάθε λογής φρούτα, λαχανικά, λουλούδια και βότανα. Δίπλα βρίσκεται και το περίπτερο του Συνεταιρισμού Γυναικών Μουζακίου «Η Αλόπη», από όπου θα αγοράσουμε χειροποίητα γλυκά κουταλιού, ζυμαρικά, πίτες, όπως ο πλαστός (κατόπιν παραγγελίας), μέλι, τσάι του βουνού (μπετούνι), ρίγανη κ.ά. (Πληροφορίες: Βάσω Φίλου, τηλ.: 24450-43133, 6977 198578). Αξίζει ακόμη μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Μουζακίου.
Οι λάτρεις της πεζοπορίας θα περπατήσουν στα μονοπάτια του χωριού Μαυρομμάτι, εκεί όπου περπάτησε κι ο αρχιστράτηγος Γεώργιος Καραϊσκάκης, για να επισκεφθούν τα «Καραούλια του Καραϊσκάκη» και τη σπηλιά όπου γεννήθηκε ο ήρωας του 1821. Αξίζει, επίσης, μια επίσκεψη στη Μονή Αγίου Γεωργίου, που είναι χτισμένη από το 17ο αιώνα.
Σε κοντινή απόσταση από το Μουζάκι βρίσκεται και η Πύλη Τρικάλων με το εντυπωσιακό μονότοξο γεφύρι της και ακολουθούν η Ελάτη, το Περτούλι και το Φαράγγι της Παλαιοκαρυάς με τον εντυπωσιακό καταρράκτη και το πέτρινο γεφύρι μπροστά του.
Δύο πολύ σημαντικά χωριά που αξίζει ακόμη να επισκεφθούμε στο νομό Καρδίτσας είναι ο Ελληνόπυργος, παραδοσιακός οικισμός σε υψόμετρο 580 μ., που απολαμβάνει απίστευτη θέα, καθώς και το γραφικό Φανάρι με το καλοδιατηρημένο βυζαντινό Κάστρο του και τη Μονή του Αγίου Σεραφείμ στην είσοδο του χωριού.
Οι βραδιές στα μέρη αυτά περνούν με παραδοσιακό φαγητό και κρασάκι, πάντα με καλή παρέα!
Γεύση παραδοσιακή, γεμάτη νοστιμιά!
Εκτός από τις ονειρεμένες διαδρομές μας στη Λίμνη Πλαστήρα και στα γύρω χωριά, αλλά και τις δραστηριότητές μας στη νερά της ή στις όχθες της, σε τούτα τα μέρη θα απολαύσουμε πολύ καλό φαγητό, φτιαγμένο με αγνά προϊόντα του τόπου και μυστικές συνταγές… Τα ντόπια κρεατικά ψήνονται στη σούβλα, στη σχάρα ή στη γάστρα και γίνονται… «λουκούμι». Εκλεκτός μεζές για το τσίπουρο είναι το ντόπιο λουκάνικο με πράσο («μπομπάρι»), που ψήνεται στα σχάρα. Εξαιρετικό και το γεμιστό κατσικάκι με συκωτάκια, μυρωδικά και ρύζι. Παράδοση στα μέρη αυτά έχει και η γουρουνοπούλα στη σούβλα, που συνηθίζεται στις γιορτές και τα πανηγύρια. Γεμιστό γίνεται το κοτόπουλο με τυρί και συκωτάκια στο φούρνο, ενώ ο κόκορας σιγοψήνεται για να μαλακώσει και να γίνει κρασάτος ή κοκκινιστός με χοντρά μακαρόνια και τηγανητές πατάτες. Συνηθίζονται, επίσης, η γίδα βραστή με καρότα, πατάτες και κολοκυθάκια, αλλά και το χοιρινό στην κατσαρόλα με πρασοσέληνο ή στο τηγάνι με πιπεριές, μανιτάρια και πράσα. Στην περιοχή αφθονεί το κυνήγι και πολλές ταβέρνες το μαγειρεύουν με κρεμμυδάκια, ντομάτα και μπαχαρικά. Στις δύο πλαζ της λίμνης θα δοκιμάσουμε πέστροφες τηγανητές ή ψητές.
Οι πίτες έχουν εδώ την τιμητική τους και φτιάχνονται παραδοσιακά με σπιτικό φύλλο και γέμιση με πολλές παραλλαγές. Η πιο γνωστή πίτα της περιοχής είναι ο «πλαστός», που ετοιμάζεται με καλαμποκάλευρο για ζύμη στη βάση της και διαφορετικά χόρτα, φέτα κι ένα ρευστό χυλό από πάνω. Ψήνεται αργά σε παραδοσιακό ξυλόφουρνο. Αγαπημένη πίτα είναι και η «μπατζίνα» (ή ζυμαρόπιτα). Ωστόσο, θα δοκιμάσουμε και χορτόπιτα, λαχανόπιτα, τυρόπιτα, σπανακόπιτα και λαχανόπιτα. Συνηθίζονται ακόμη τα όσπρια (φασόλια, ρεβίθια, γίγαντες), που συνοδεύονται από ψητό λουκάνικο, ελιές και κρεμμύδι. Τα ποτήρια τσουγκρίζουν με κόκκινο κρασί από το χωριό Μεσενικόλα.
Από γλυκά, θα δοκιμάσουμε τον παραδοσιακό μπακλαβά, τη «μελαχρινή» (καρυδόπιτα λαχταριστή) και τα σπιτικά γλυκά του κουταλιού (δαμάσκηνο, μήλο, κεράσι, καρυδάκι, κολοκύθι, βύσσινο, σταφύλι…). Φυσικά, θα κλείσουμε το πλούσιο γεύμα μας με ένα λικεράκι θεϊκό, φτιαγμένο από βύσσινο, κράνα, βατόμουρα ή φρέσκο καρυδάκι.
Στο «Κεραμαριό» για μοναδικές γεύσεις και διαμονή σαν παραμύθι…
Σε κοντινή απόσταση από το Μουζάκι ανακαλύψαμε έναν μικρό «παράδεισο» γεύσης και φιλοξενίας: το «Κεραμαριό». Ο Δημήτρης και η σύζυγός του Βασιλική Σταμούλη άρχισαν από το 1996 με αγάπη και σεβασμό στο περιβάλλον να πραγματοποιούν το όνειρό τους. Έστησαν μια ταβέρνα και έναν πρωτότυπο χώρο διαμονής, όπως αυτοί τα ονειρεύτηκαν. Το όνομα «Κεραμαριό» προήλθε από τον ομώνυμο συνοικισμό της Δρακότρυπας.
Σε ένα μεγάλο κατάφυτο κτήμα, γύρω από μια πισίνα που μοιάζει με λιμνούλα, ξεπετάγονται μέσα από τη φύση τα 11 σπιτάκια του ξενώνα, φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από φυσικά υλικά, όπως κορμούς δέντρων, πέτρες από το ποτάμι, ξύλα από τα δάση, σχοινιά, βότσαλα… Διαθέτουν άνετο καθιστικό με τζάκι και χτιστούς καναπέδες με μαξιλάρια, κουζίνα, ένα ή δύο υπνοδωμάτια, μπάνιο, όλα δουλεμένα με αστείρευτη φαντασία και ιδιαίτερη καλαισθησία. Κάθε γωνιά του είναι και μια έκπληξη!
Το ονειρεμένο σκηνικό συμπληρώνουν ο ήχος από το ποτάμι που κυλάει δίπλα στο κτήμα, τα ελάφια που κυκλοφορούν ελεύθερα στον κήπο, τα σκιουράκια που σκαρφαλώνουν στα δέντρα και το κελάηδημα των πουλιών…
Το «Κεραμαριό» διαθέτει και πολύ καλή ταβέρνα, με ωραία θέα. Λειτουργεί εδώ και χρόνια με συνέπεια στις παραδοσιακές γεύσεις. Εδώ θα απολαύσουμε από τα άξια χέρια της κυρίας Κικής αρνάκι στη γάστρα, κουνέλι στιφάδο με δαμάσκηνα, χοιρινό εξοχικό, κόκορα κρασάτο, παραδοσιακές πίτες (χορτόπιτα, τυρόπιτα, πλαστό), καλοψημένα κρεατικά, σουτζουκάκια με κόκκινη σάλτσα και γιαούρτι, ψητή πατάτα με λιωμένο τυρί στο φούρνο, πλούσιες σαλάτες και άπειρα μεζεδάκια. Για γλυκό, θα δοκιμάσουμε τραγανούς λουκουμάδες με σοκολάτα και πολλές άλλες λιχουδιές…
(Πληροφορίες: τηλ.: 24450-61470, 6974 758259, 6977 085668, www.keramario.gr )
Παραδοσιακή συνταγή
Κουνέλι στιφάδο με κρασί και δαμάσκηνα
Υλικά (για 5 άτομα)
1 κουνέλι
1 κιλό κρεμμυδάκια για στιφάδο
1 ποτήρι ελαιόλαδο
½ ποτήρι κρασί
25-30 δαμάσκηνα
4 φύλλα δάφνης
4 σκελίδες σκόρδο
Αλάτι πιπέρι
Σάλτσα ντομάτας
Εκτέλεση
- Πλένουμε καλά το κουνέλι, το στεγνώνουμε και το τσιγαρίζουμε με ελαιόλαδο και ένα ψιλοκομμένο κρεμμύδι. Σβήνουμε με το κρασί.
- Προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι, τη σάλτσα ντομάτας και το νερό.
- Το αφήνουμε να βράσει σε χαμηλή φωτιά.
- Πριν ολοκληρωθεί το βράσιμο, προσθέτουμε και τα υπόλοιπα υλικά και το αφήνουμε να σιγοβράσει μέχρι να μείνει μόνο με το λάδι.
- Όταν είναι έτοιμο, σερβίρουμε αμέσως και συνοδεύουμε με φρέσκια σαλάτα εποχής και καλό κόκκινο κρασί.
(Τη συνταγή αυτή μας εμπιστεύτηκε η κ. Κική Σταμούλη από την ταβέρνα «Κεραμαριό»)